Komentarz do ustawy o podatku rolnym

Podatki lokalne zostały uregulowane w trzech odrębnych ustawach. Są to:

1) ustawa o podatkach i opłatach lokalnych, która reguluje: podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, a także opłaty lokalne: targową, miejscową, uzdrowiskową, reklamową oraz od posiadania psa;

2) ustawa o podatku rolnym, która reguluje podatek rolny;

3) ustawa o podatku leśnym, która reguluje podatek leśny.

Wyłącznym beneficjentem podatków i opłat lokalnych jest podstawowa jednostka samorządu terytorialnego w Polsce, jaką jest gmina. Wynika z tego jedna kluczowa kwestia, będąca wspólnym mianownikiem wszystkich podatków i opłat lokalnych. Bez względu na rodzaj podatku czy opłaty, każdorazowo właściwym organem podatkowym, do którego podatnik będzie kierował deklarację podatkową lub inny formularz podatkowy, dokonywał płatności podatku itp., jest właściwy miejscowo wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Powyższy aspekt przekłada się na kilka istotnych konsekwencji, które są wspólne dla wszystkich podatków i opłat lokalnych.

Po pierwsze – podatnik, który posiada majątek na terenie różnych gmin, jest zobowiązany zadeklarować podatek lub opłatę lokalną do każdego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, na którego terenie zlokalizowany jest ten majątek (wyjątkiem jest tu tylko podatek od środków transportowych, w którym o właściwości miejscowej decyduje – w uproszczeniu – siedziba podatnika, a nie miejsce położenia środka transportowego). Innymi słowy, co do zasady, o właściwości miejscowej organu podatkowego w podatkach i opłatach lokalnych nie decyduje siedziba podatnika.

Po drugie – jeśli podatnik złoży wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, musi pamiętać, że interpretację wydaje właściwy wójt, burmistrz, prezydent miasta, przy czym owa „właściwość” organu podatkowego jest skorelowana z położeniem majątku (z wyjątkiem podatku od środków transportowych). Oznacza to, że jeśli podatnik deklaruje dany podatek lokalny (np. podatek od nieruchomości) do kilku wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast, to – dla zabezpieczenia swoich interesów podatkowych przez wystąpienie o interpretację indywidualną – wniosek o jej wydanie powinien złożyć do każdego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Jest to jedna z najpoważniejszych wad aktualnego systemu, gdyż znacząco zniechęca podatników do stosowania tego instrumentu prawnego, zwłaszcza wtedy, gdy dany aspekt prawny wymagający potwierdzenia w interpretacji dotyczy właściwości kilkudziesięciu lub nawet kilkuset gminnych organów podatkowych. Wyjątkiem są oczywiście interpretacje ogólne dotyczące podatków lub opłat lokalnych, które wydaje Minister Finansów (art. 14a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej).

Po trzecie – lokalny charakter podatków i opłat lokalnych wymaga od podatnika sięgania nie tylko do ustaw regulujących dany podatek lub opłatę, lecz także do prawa miejscowego, ponieważ o wysokości stawek podatku lub opłat, jak również o specyficznych zwolnieniach przedmiotowych decyduje uchwałodawczy organ gminy, tj. rada gminy lub miasta. Nie jest możliwe prawidłowe zadeklarowanie podatku lub opłaty lokalnej bez sięgnięcia do stosownej uchwały rady gminy lub miasta.

Po czwarte – podatnicy muszą również pamiętać o tym, że organem odwoławczym od decyzji wydawanych w sprawie podatków i opłat lokalnych jest właściwe miejscowo samorządowe kolegium odwoławcze.

Zapoznając się z dalszą treścią niniejszego komentarza, warto pamiętać o tej właśnie specyfice podatków i opłat lokalnych. Wpływa ona bowiem na mnogość niedających się często ze sobą pogodzić stanowisk organów podatkowych, różnorodne specyficzne zwolnienia przedmiotowe, a także odmienne zasady dotyczące stosowania stawek podatkowych.

Życzę miłej lektury

Paweł Banasik