ROZDZIAŁ I

PRZEDMIOT I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

1. W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się przepisy zapewniające skuteczną koordynację zdrowych polityk gospodarczych państw członkowskich, wspierając tym samym osiągnięcie celów Unii w zakresie zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu i zatrudnienia.

2. W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się szczegółowe zasady dotyczące treści krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych, ich przedkładania, oceny i monitorowania w ramach wielostronnego nadzoru budżetowego prowadzonego przez Radę i Komisję w celu wspierania zdrowych i stabilnych finansów publicznych, zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu i odporności poprzez reformy i inwestycje, a także zapobiegania nadmiernym deficytom publicznym.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

ROZDZIAŁ II

EUROPEJSKI SEMESTR

Artykuł 3

Europejski semestr

1. Aby zapewnić ściślejszą koordynację polityk gospodarczych i trwałą konwergencję wyników gospodarczych i społecznych państw członkowskich, Rada i Komisja, z udziałem Parlamentu Europejskiego zgodnie z art. 27 niniejszego rozporządzenia, prowadzą wielostronny nadzór w kontekście europejskiego semestru zgodnie z celami i wymogami określonymi w TFUE.

2. Wielostronny nadzór opiera się na niezależnych danych statystycznych o wysokiej jakości tworzonych zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 223/2009.

3. Europejski semestr obejmuje:

Artykuł 4

Wdrażanie europejskiego semestru

1. W razie potrzeby, po dokonaniu na podstawie niniejszego rozporządzenia oceny krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych, rocznych sprawozdań z postępów i sytuacji społeczno-gospodarczej państw członkowskich, Rada kieruje zalecenia do państw członkowskich, na podstawie zaleceń Komisji, wykorzystując w pełni instrumenty prawne przewidziane w art. 121 i 148 TFUE oraz w powiązanym prawodawstwie wtórnym.

2. Przed podjęciem kluczowych decyzji w ramach opracowywania ich polityki gospodarczej, polityki społecznej, polityki zatrudnienia, polityki strukturalnej i polityki budżetowej państwa członkowskie należycie uwzględniają ogólne wytyczne dotyczące ich polityki gospodarczej oraz zalecenia i wytyczne dotyczące zatrudnienia, o których mowa odpowiednio w art. 3 ust. 3 lit. a) i b). Komisja monitoruje postępy w tym zakresie.

3. Niezastosowanie się przez państwo członkowskie do wytycznych i zaleceń, o których mowa w ust. 2, może prowadzić do:

ROZDZIAŁ III

TRAJEKTORIA REFERENCYJNA

Artykuł 5

Trajektoria referencyjna

W przypadku gdy dług sektora instytucji rządowych i samorządowych przekracza 60 % PKB lub deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych przekracza 3 % PKB, Komisja przekazuje danemu państwu członkowskiemu i Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu trajektorię referencyjną wydatków netto obejmującą okres dostosowawczy wynoszący cztery lata i jego ewentualne przedłużenie o maksymalnie trzy lata na podstawie z art. 14.

Artykuł 6

Wymogi oparte na analizie ryzyka dotyczące trajektorii referencyjnej

Trajektoria referencyjna oparta jest na analizie ryzyka i zróżnicowana dla poszczególnych państw członkowskich, przy czym zapewnia się, by:

Artykuł 7

Mechanizm zapewnienia stabilności długu

1. Trajektoria referencyjna zapewnia, by prognozowana relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB zmniejszała się o minimalną średnią roczną wartość wynoszącą:

2. Średnie zmniejszenie, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oblicza się od roku poprzedzającego obowiązywanie trajektorii referencyjnej lub roku, w którym przewiduje się uchylenie procedury nadmiernego deficytu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1467/97, w zależności od tego, co nastąpi później, aż do końca okresu dostosowawczego.

Artykuł 8

Mechanizm zapewnienia odporności deficytu

1. Trajektoria referencyjna zapewnia, by dostosowanie fiskalne kontynuowano, w razie potrzeby, do czasu osiągnięcia przez państwo członkowskie poziomu deficytu zapewniającego wspólny margines odpornościowy w ujęciu strukturalnym wynoszący 1,5 % PKB względem wartości odniesienia dotyczącej deficytu wynoszącej 3 %.

2. Roczna poprawa strukturalnego wyniku pierwotnego w celu osiągnięcia wymaganego marginesu wynosi 0,4 punktu procentowego PKB i zostaje zmniejszona do 0,25 punktu procentowego PKB w przypadku przedłużenia okresu dostosowawczego, o którym mowa w art. 14.

Artykuł 9

Uprzednie zalecenia Komisji

1. Do dnia 15 stycznia roku, w którym państwa członkowskie muszą przedłożyć swoje krajowe średniookresowe plany budżetowo-strukturalne na podstawie art. 11, lub w terminie trzech tygodni od wniosku państwa członkowskiego o przedłożenie zmienionego planu na podstawie art. 15, Komisja przekazuje danemu państwu członkowskiemu i Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu:

2. Podczas miesiąca przez terminem przekazania przez Komisję państwu członkowskiemu uprzedniego zalecenia, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, państwo członkowskie może wystąpić o przeprowadzenie rozmów technicznych z Komisją. Takie rozmowy techniczne stanowią okazję do omówienia najnowszych dostępnych informacji statystycznych oraz prognoz gospodarczych i perspektyw budżetowych tego państwa członkowskiego.

3. W odniesieniu do państw członkowskich, w których deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych nie przekracza 3 % PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych nie przekracza 60 % PKB, Komisja przedstawia - na wniosek danego państwa członkowskiego - informacje techniczne dotyczące strukturalnego wyniku pierwotnego, który jest niezbędny do utrzymania deficytu nominalnego poniżej 3 % PKB, przy założeniu braku dodatkowych środków z zakresu polityki, w średnim i długim okresie, wraz ze wskazaniem, czy oznacza to potrzeby w zakresie dostosowań fiskalnych. Takie informacje techniczne muszą być również spójne z mechanizmem zapewniającym odporność deficytu, o którym mowa w art. 8.

Artykuł 10

Ocena prawdopodobieństwa

1. Aby ocenić prawdopodobieństwo, że prognozowany wskaźnik zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych państwa członkowskiego wykazuje tendencję spadkową lub pozostaje na ostrożnym poziomie, Komisja stosuje możliwą do odwzorowania, przewidywalną i przejrzystą metodykę w oparciu o następujące warunki:

2. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zwrócić się do Komisji o przedstawienie metodyki stosowanej w kontekście dialogu gospodarczego, o którym mowa w art. 28.

3. Komisja podaje do wiadomości publicznej swoją ocenę prawdopodobieństwa i arkusze kalkulacyjne zawierające dane bazowe, jak również inne odpowiednie informacje w celu zapewnienia pełnego odwzorowania wyników w momencie przedłożenia krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego na podstawie art. 11.

ROZDZIAŁ IV

KRAJOWE ŚREDNIOOKRESOWE PLANY BUDŻETOWO-STRUKTURALNE

Artykuł 11

Przedkładanie krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych

1. Każde państwa członkowskie przedkłada Radzie i Komisji krajowe średniookresowe plany budżetowo-strukturalne do dnia 30 kwietnia ostatniego roku obowiązywania bieżącego planu. Dane państwo członkowskie i Komisja mogą w razie potrzeby uzgodnić przedłużenie tego terminu o rozsądny okres.

2. Państwo członkowskie może zwrócić się do odpowiedniej niezależnej instytucji fiskalnej o wydanie opinii na temat prognozy makroekonomicznej i założeń makroekonomicznych leżących u podstaw ścieżki wydatków netto, dając tej niezależnej instytucji fiskalnej wystarczająco dużo czasu na przygotowanie opinii.

Odpowiednie niezależne instytucje fiskalne wydają takie opinie począwszy od dnia 1 maja 2032 r., o ile udało im się do tego czasu uzyskać wystarczające zdolności w tym zakresie. Fakt, że niezależna instytucja fiskalna nie wydała opinii w rozsądnym terminie nie uniemożliwia państwu członkowskiemu przedłożenia krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego. Opinię niezależnej instytucji fiskalnej, jeżeli taka opinia jest dostępna, należy dołączyć do krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego przedkładanego Komisji.

3. Przed przedłożeniem krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego każde państwo członkowskie przeprowadza - zgodnie ze swoimi krajowymi ramami prawnymi - konsultacje ze społeczeństwem obywatelskim, partnerami społecznymi, władzami regionalnymi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami.

4. Przed przedłożeniem krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego każde państwo członkowskie - zgodnie ze swoimi krajowymi ramami prawnymi - może poddać projekt krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego pod dyskusję na forum parlamentu krajowego.

5. Każde państwo członkowskie podaje swój krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny do wiadomości publicznej w momencie jego przedłożenia Radzie i Komisji.

Artykuł 12

Dialog techniczny

Przed przedłożeniem krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego każde państwo członkowskie prowadzi dialog techniczny z Komisją w celu zapewnienia zgodności krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego z art. 13 i 15.

Artykuł 13

Wymogi dotyczące krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych

Krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny:

Artykuł 14

Kryteria dotyczące przedłużenia okresu dostosowawczego

1. W przypadku gdy państwo członkowskie zobowiąże się do wdrożenia odpowiedniego pakietu reform i inwestycji zgodnie z kryteriami określonymi w ust. 2, okres dostosowawczy może zostać przedłużony o maksymalnie trzy lata.

2. Pakiet zobowiązań dotyczących reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego, co do zasady spełniają łącznie następujące kryteria:

3. Każde z zobowiązań dotyczących reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego, musi być wystarczająco szczegółowe, przewidywać koncentrację działań na wstępie, być ujęte w ramach czasowych i weryfikowalne, oraz musi spełniać następujące kryteria:

4. Zobowiązania dotyczące pakietu reform i inwestycji, stanowiące podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego powinny być spójne ze zobowiązaniami zawartymi w zatwierdzonym planie odbudowy i zwiększania odporności danego państwa członkowskiego w okresie działania środków z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/241 oraz w umowie partnerstwa uzgodnionej z danym państwem członkowskim na podstawie wieloletnich ram finansowych.

Artykuł 15

Zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny

1. Nie później niż dwanaście miesięcy przed końcem bieżącego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego państwo członkowskie może zwrócić się do Komisji o przedłożenie zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego przed upływem okresu objętego krajowym średniookresowym planem budżetowo-strukturalnym, gdy istnieją obiektywne okoliczności uniemożliwiające jego wdrożenie w tym okresie. W takim przypadku zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny obejmuje okres pozostały do końca pierwotnego okresu obowiązywania planu.

2. W przypadku powołania nowego rządu państwo członkowskie może przedłożyć zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny obejmujący nowy okres czterech lub pięciu lat, w zależności od zwykłej długości kadencji parlamentarnej.

3. Państwo członkowskie może zwrócić się do odpowiedniej niezależnej instytucji fiskalnej o wydanie opinii na temat prognozy makroekonomicznej i założeń makroekonomicznych leżących u podstaw ścieżki wydatków netto, dając tej niezależnej instytucji fiskalnej wystarczająco dużo czasu na przygotowanie opinii.

Począwszy od dnia 1 maja 2032 r. odpowiednie niezależne instytucje fiskalne wydają takie opinie, o ile uda im się uzyskać wystarczające zdolności. Fakt, że niezależna instytucja fiskalna nie wydała opinii w rozsądnym terminie nie stanowi przeszkody, by państwo członkowskie przedłożyło zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny. Opinię niezależnej instytucji fiskalnej, jeżeli taka opinia jest dostępna, należy dołączyć do zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego przedkładanego Komisji.

4. Do celu przygotowania przez państwo członkowskie zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego zgodnie z ust. 1 lub 2 Komisja przekazuje temu państwu członkowskiemu i Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu nową trajektorię referencyjną lub, na wniosek tego państwa członkowskiego, nowe informacje techniczne.

5. Biorąc pod uwagę wcześniejsze dostosowanie dokonane przez dane państwo członkowskie lub brak takiego dostosowania, nowa trajektoria referencyjna nie może koncentrować wysiłku na rzecz dostosowania fiskalnego na etapie końcowym, i nie może co do zasady prowadzić do niższego poziomu wysiłku na rzecz dostosowania fiskalnego.

6. W przypadku przedłożenia zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego zastosowanie mają art. 12, 13, 14 i 16-20.

7. W stosownych przypadkach Komisja ocenia w szczególności, czy ewentualne przedłużenie okresu dostosowawczego ma obowiązywać lub nadal obowiązywać w ramach zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego. Ocena Komisji uwzględnia realizację zobowiązań dotyczących pakietu reform i inwestycji, które stanowiły podstawę przedłużenia w ramach pierwotnego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, a także zmiany w zakresie wyzwań związanych z długiem publicznym w ramach zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego.

Artykuł 16

Ocena krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych przez Komisję

1. Komisja ocenia każdy krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny w terminie sześciu tygodni od jego przedłożenia. Dane państwo członkowskie i Komisja mogą w razie potrzeby uzgodnić przedłużenie tego terminu o - co do zasady - maksymalnie dwa tygodnie.

2. Oceniając krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny, Komisja bada w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego, czy ścieżka wydatków netto spełnia wymogi dotyczące wprowadzenia lub utrzymania prawdopodobnej tendencji spadkowej długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do końca okresu dostosowawczego lub utrzymania długu na ostrożnym poziomie poniżej 60 % PKB oraz sprowadzenia i utrzymania deficytu publicznego poniżej 3 % PKB w średnim okresie.

3. Oceniając krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny, Komisja bada w odniesieniu do państw członkowskich, które otrzymały trajektorię referencyjną, czy ich ścieżki wydatków netto spełniają wymogi określone w art. 6, 7 i 8.

4. Komisja bada w odniesieniu do wszystkich państw członkowskich, czy ich krajowe średniookresowe plany budżetowo-strukturalne spełniają wymogi określone w art. 13.

5. Komisja bada w odniesieniu do danego państwa członkowskiego, czy pakiet reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego, jest zgodny z art. 14.

Artykuł 17

Zatwierdzenie przez Radę krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego

1. Na zalecenie Komisji Rada przyjmuje zalecenie wyznaczające ścieżkę wydatków netto danego państwa członkowskiego oraz, w stosownych przypadkach, zatwierdzające zobowiązania dotyczące pakietu reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego, zawartego w krajowym średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym. To zalecenie Rady przyjmuje się co do zasady w terminie sześciu tygodni od przyjęcia zalecenia Komisji.

2. W przypadku gdy, zgodnie z art. 31, krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny służy jako plan działań naprawczych koniecznych do skorygowania nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej, Rada zatwierdza w swoim zaleceniu również reformy i inwestycje niezbędne do skorygowania tych zakłóceń.

Artykuł 18

Zalecenie Rady w sprawie zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego

Jeżeli Rada uzna, że krajowy średniookresowy plan budżetowo- strukturalny nie spełnia wymogów określonych w art. 16 ust. 2, 3 i 5, uwzględniając ocenę Komisji, Rada zaleca danemu państwu członkowskiemu - opierając się na zaleceniu Komisji - przedłożenie zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego.

Artykuł 19

Zalecenie Rady w przypadku niespełnienia wymogów przez państwo członkowskie

Rada zaleca danemu państwu członkowskiemu - opierając się na zaleceniu Komisji - aby trajektoria referencyjna wydana przez Komisję stanowiła co do zasady ścieżkę wydatków netto państwa członkowskiego w przypadku gdy:

W sytuacji, o której mowa w akapicie pierwszym lit. a), dane państwo członkowskie i Komisja mogą uzgodnić przedłużenie tego terminu co do zasady o maksymalnie jeden miesiąc.

Artykuł 20

Niewywiązanie się przez państwo członkowskie z zobowiązań dotyczących inwestycji i reform stanowiących podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego

Jeżeli państwu członkowskiemu przyznano przedłużenie okresu dostosowawczego, ale nie wywiązuje się ono w sposób zadowalający ze swojego pakietu zobowiązań dotyczących reform i inwestycji stanowiących podstawę przedłużenia, o którym mowa w art. 14, Rada może - na zalecenie Komisji i zgodnie z art. 29 - zalecić zmienioną ścieżkę wydatków netto z krótszym okresem dostosowawczym, chyba że istnieją obiektywne okoliczności uniemożliwiające realizację w pierwotnym terminie.

ROZDZIAŁ V

WDRAŻANIE KRAJOWYCH ŚREDNIOOKRESOWYCH PLANÓW BUDŻETOWO-STRUKTURALNYCH

Artykuł 21

Roczne sprawozdanie z postępów

1. Do dnia 30 kwietnia każdego roku, każde państwo członkowskie przedkłada Komisji roczne sprawozdanie z postępów.

2. Roczne sprawozdanie z postępów, zawiera w szczególności informacje na temat postępów we wdrażaniu ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę, realizacji szerzej zakrojonych reform i inwestycji w kontekście europejskiego semestru oraz, w stosownych przypadkach, postępów w realizacji pakietu reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego.

3. Każde państwo członkowskie podaje swoje roczne sprawozdanie z postępów do wiadomości publicznej.

4. Komisja wykorzystuje informacje przekazane przez państwa członkowskie w rocznych sprawozdaniach z postępów, wraz z innymi istotnymi informacjami, do celów sporządzania oceny, o której mowa w art. 4 ust. 1. Ocena Komisji zostaje podana do wiadomości publicznej.

5. Państwa członkowskie mogą - zgodnie ze swoimi krajowymi ramami prawnymi - omówić sprawozdanie z postępów na forum swoich parlamentów narodowych oraz ze społeczeństwem obywatelskim, partnerami społecznymi i odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami.

Artykuł 22

Monitorowanie przez Komisję

1. Komisja monitoruje wdrażanie krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, a w szczególności ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę oraz reformy i inwestycje stanowiące podstawę przedłużenia okresu dostosowawczego.

2. Komisja ustanawia rachunek kontrolny, aby śledzić skumulowane odchylenia w górę i w dół odnotowanych wydatków netto od ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę; saldo tego rachunku zostaje wyzerowane po zatwierdzeniu przez Radę nowego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego.

3. Na rachunku kontrolnym rejestruje się obciążenie, gdy odnotowane wydatki netto w danym państwie członkowskim w danym roku są wyższe niż ścieżka wydatków netto ustalona przez Radę.

4. Na rachunku kontrolnym rejestruje się uznanie, gdy odnotowane wydatki netto w danym państwie członkowskim w danym roku są niższe niż ścieżka wydatków netto ustalona przez Radę.

5. Skumulowane saldo rachunku kontrolnego jest sumą rocznych obciążeń i uznań, o których mowa w ust. 3 i 4. Wartość tę wyraża się jako procent PKB.

6. Obciążenia i uznania rejestruje się corocznie na podstawie danych dotyczących wyniku.

7. W przypadku gdy Rada przyjęła zalecenie na podstawie art. 25 lub 26, na rachunku kontrolnym danego państwa członkowskiego nie rejestruje się odchyleń.

Artykuł 23

Rola niezależnych instytucji fiskalnych

1. Państwa członkowskie mogą zwrócić się do odpowiedniej niezależnej instytucji fiskalnej, o której mowa w art. 8a dyrektywy 2011/85/UE o przedstawienie oceny zgodności danych dotyczących wyników budżetu przedstawionych w rocznym sprawozdaniu z postępów, ze ścieżką wydatków netto ustaloną przez Radę.

2. W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą zwrócić się do odpowiedniej niezależnej instytucji fiskalnej o przeanalizowanie czynników leżących u podstaw odchylenia od ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę. Analiza ta jest niewiążąca i uzupełniająca względem analizy przeprowadzonej przez Komisję.

Artykuł 24

Europejska Rada Budżetowa

1. Europejska Rada Budżetowa ustanowiona decyzją Komisji (UE) 2015/1937 (23) doradza w zakresie wykonywania funkcji Komisji i Rady w ramach wielostronnego nadzoru budżetowego, jak określono w art. 121, 126 i 136 TFUE.

2. Przy wypełnianiu swoich zadań Europejska Rada Budżetowa cieszy się pełną niezależnością w wykonywaniu swoich funkcji i pełni swoje obowiązki w sposób bezstronny i wyłącznie w interesie Unii jako całości. Nie przyjmuje ani nie zwraca się o instrukcje do rządów państw członkowskich, instytucji lub organów Unii ani jakichkolwiek innych podmiotów publicznych lub prywatnych.

3. Do celów ust. 1 zadania Europejskiej Rady Budżetowej obejmują:

4. W skład Europejskiej Rady Budżetowej wchodzą przewodniczący i czterech członków.

5. Przewodniczący i członkowie Europejskiej Rady Budżetowej są wybierani i powoływani przez Komisję, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Radą, po przeprowadzeniu przejrzystej procedury oraz na podstawie udokumentowanego doświadczenia analitycznego i kompetencji w zakresie analizy finansów publicznych i makroekonomii. Przewodniczący i członkowie Europejskiej Rady Budżetowej są mianowani na okres trzech lat z możliwością jednokrotnego odnowienia kadencji na kolejny okres trzech lat.

6. Europejska Rada Budżetowa uchwala swój regulamin wewnętrzny.

7. Raz w roku Europejska Rada Budżetowa składa sprawozdanie ze swojej działalności Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji. Wszystkie sprawozdania i doradztwo Europejskiej Rady Budżetowej są podawane do wiadomości publicznej.

Artykuł 25

Ogólna klauzula wyjścia

1. W przypadku znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej Unii Rada, na zalecenie Komisji oparte na jej analizie Komisji, może przyjąć - co do zasady w ciągu czterech tygodni - zalecenie zezwalające państwom członkowskim na odchylenie od ich ścieżki wydatków netto, ustalonej przez Radę pod warunkiem, że nie zagraża to stabilności finansów publicznych w średnim okresie. Rada wskazuje termin ograniczający czas trwania takiego odchylenia do jednego roku.

2. Dopóki utrzymuje się znaczne pogorszenie koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej Unii, Komisja nadal monitoruje stabilność długu i zapewnia koordynację polityki oraz spójną kombinację polityki budżetowej i pieniężnej uwzględniającą strefę euro i wymiar unijny.

3. Rada, na zalecenie Komisji, może przedłużyć okres, w którym dopuszczalne jest odchylenie od ścieżek wydatków netto państw członkowskich ustalonych przez Radę, pod warunkiem utrzymywania się znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej Unii. Europejska Rada Budżetowa wydaje opinię w sprawie przedłużenia okresu obowiązywania ogólnej klauzuli wyjścia. Przedłużenie można przyznać więcej niż jeden raz. Każde dodatkowe przedłużenie przyznaje się jednak na okres wynoszący maksymalnie jeden rok.

Artykuł 26

Krajowe klauzule wyjścia

1. Na wniosek państwa członkowskiego oraz na zalecenie Komisji oparte na jego analizie, Rada może w ciągu czterech tygodni od zalecenia Komisji przyjąć zalecenie zezwalające państwu członkowskiemu na odchylenie od jego ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę, w przypadku gdy wyjątkowe okoliczności pozostające poza kontrolą państwa członkowskiego mają znaczący wpływ na jego finanse publiczne, pod warunkiem że takie odchylenie nie zagraża stabilności finansów publicznych w średnim okresie. Rada wskazuje termin ograniczający czas trwania takiego odchylenia.

2. Na wniosek danego państwa członkowskiego i na zalecenie Komisji, Rada może przedłużyć okres, w którym dopuszczalne jest odchylenie od ścieżki wydatków netto ustalonej przez Radę tego państwa członkowskiego, pod warunkiem że wyjątkowe okoliczności nadal się utrzymują. Przedłużenie można przyznać więcej niż jeden raz. Każde dodatkowe przedłużenie przyznaje się jednak na okres wynoszący maksymalnie jeden rok.

ROZDZIAŁ VI

PRZEJRZYSTOŚĆ I ROZLICZALNOŚĆ

Artykuł 27

Rola Parlamentu Europejskiego

1. Parlament Europejski jest zaangażowany w regularny i zorganizowany sposób w europejski semestr w celu zwiększenia przejrzystości, rozliczalności i poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje, w szczególności w drodze dialogu gospodarczego, o którym mowa w art. 28.

2. Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu krajowe średniookresowe plany budżetowo-strukturalne przedłożone przez państwa członkowskie. Komisja informuje Parlament Europejski o swojej ocenie ogólnej tych krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może - w drodze dialogu gospodarczego, o którym mowa w art. 28 - zwrócić się do Komisji o stawienie się przed nią. W takich przypadkach Komisja może zostać poproszona o przedstawienie swojej oceny krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych.

3. Przewodniczący Rady i Komisja regularnie informują Parlament Europejski o rezultatach wielostronnego nadzoru prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia.

4. W sprawozdaniu składanym Parlamentowi Europejskiemu przewodniczący Rady i Komisja uwzględniają rezultaty wielostronnego nadzoru prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia.

5. Przewodniczący Eurogrupy co roku składa Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z rozwoju sytuacji w obszarze wielostronnego nadzoru w strefie euro.

6. Komisja przygotowuje i przekazuje Radzie co najmniej następujące informacje i bez zbędnej zwłoki udostępnia je Parlamentowi Europejskiemu:

7. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zwrócić się do Komisji o przedstawienie co najmniej dwa razy w roku informacji na temat rezultatów wielostronnego nadzoru w ramach dialogu gospodarczego, o którym mowa w art. 28 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 28

Dialog gospodarczy

1. W celu zacieśnienia dialogu między instytucjami Unii, w szczególności Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją, Parlament Europejski może zaprosić przewodniczącego Rady, Komisję, a w stosownych przypadkach również przewodniczącego Rady Europejskiej lub przewodniczącego Eurogrupy do stawienia się przed Parlamentem Europejskim w celu omówienia wytycznych politycznych dla państw członkowskich wydanych przez Komisję, konkluzji Rady Europejskiej oraz rezultatów wielostronnego nadzoru na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W stosownych przypadkach w ramach europejskiego semestru przeprowadzane są konsultacje z Komitetem Ekonomiczno-Finansowym, Komitetem Polityki Gospodarczej, Komitetem ds. Zatrudnienia i Komitetem Ochrony Socjalnej.

3. W stosownych przypadkach w europejski semestr włączane są również odpowiednie zainteresowane podmioty, zwłaszcza parlamenty narodowe i partnerzy społeczni, w odniesieniu do głównych kwestii politycznych, zgodnie z postanowieniami TFUE oraz krajowymi systemami prawnym i politycznymi.

4. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zaprosić przewodniczącego Rady, Komisję, a w stosownych przypadkach również przewodniczącego Rady Europejskiej lub przewodniczącego Eurogrupy, do omówienia krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych, a także pozostałych informacji wymienionych w art. 27 ust. 6.

5. Zgodnie z art. 121 ust. 5 TFUE przewodniczący Rady i Komisja, a w stosownych przypadkach również przewodniczący Eurogrupy, każdego roku składają Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Europejskiej sprawozdanie z rezultatów wielostronnego nadzoru.

Artykuł 29

Zasada „przestrzegaj lub wyjaśnij”

Oczekuje się, że co do zasady Rada zastosuje się do zaleceń i wniosków Komisji lub publicznie wyjaśni swoje stanowisko.

Artykuł 30

Dialog z państwem członkowskim

Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może umożliwić udział w wymianie poglądów państwu członkowskiemu, którego dotyczy zalecenie Rady na podstawie art. 121 ust. 4 TFUE.

ROZDZIAŁ VII

POWIĄZANIA Z ROZPORZĄDZENIEM (UE) NR 1176/2011

Artykuł 31

Powiązania z procedurą dotyczącą zakłóceń równowagi makroekonomicznej

1. Fakt niezrealizowania w zadowalający sposób - po dokonaniu oceny zgodnie z art. 21 niniejszego rozporządzenia - reform i inwestycji, które ujęto w krajowym średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym danego państwa członkowskiego i które są istotne z punktu widzenia zakłóceń równowagi makroekonomicznej, jest brany pod uwagę:

Komisja uwzględnia wszelkie informacje, które dane państwo członkowskie uzna za istotne.

2. Państwo członkowskie, wobec którego wszczęto procedurę dotyczącą nadmiernego zakłócenia równowagi zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011, przedkłada zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny zgodnie z art. 15 niniejszego rozporządzenia. Ten zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny powinien być zgodny z zaleceniem Rady przyjętym zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011. Przedłożenie zmienionego krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego podlega zatwierdzeniu przez Radę zgodnie z art. 17-20 niniejszego rozporządzenia. Zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny oceniany jest zgodnie z art. 16 niniejszego rozporządzenia.

3. Jeżeli państwo członkowskie przedkłada zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu, plan ten służy jako plan działań naprawczych wymagany na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011, i określa konkretne działania w ramach polityki, które to państwo członkowskie realizuje lub zamierza realizować, oraz zawiera harmonogram ich realizacji.

4. Zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011 i na podstawie sprawozdania Komisji Rada ocenia zmieniony krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny w terminie dwóch miesięcy od jego przedłożenia. Monitorowanie i ocena wdrażania zmienionego planu odbywają się zgodnie z art. 22 niniejszego rozporządzenia oraz art. 9 i 10 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011.

ROZDZIAŁ VIII

POWIĄZANIA Z ROZPORZĄDZENIEM (UE) NR 472/2013

Artykuł 32

Powiązania z procedurą wzmocnionego nadzoru

1. Na zasadzie odstępstwa od art. 11 i 21 niniejszego rozporządzenia, państwo członkowskie nie ma obowiązku przedkładać krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego ani rocznego sprawozdania z postępów, w przypadku gdy jest ono objęte programem dostosowań makroekonomicznych na podstawie art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 (24).

2. W przypadku gdy państwo członkowskie posiada aktywny średniookresowy plan budżetowo-strukturalny i zostaje ono objęte programem dostosowań makroekonomicznych na podstawie art. 7 rozporządzenia (UE) nr 472/2013, ten krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny jest uwzględniany przy opracowywaniu programu dostosowań makroekonomicznych.

ROZDZIAŁ IX

PRZEPISY WSPÓLNE

Artykuł 33

Dialog z państwami członkowskimi

Komisja zapewnia stały dialog z państwami członkowskimi. W tym celu Komisja w szczególności przeprowadza misje w celu oceny sytuacji społeczno-gospodarczej w danym państwie członkowskim i zidentyfikowania wszelkich czynników ryzyka lub trudności związanych z przestrzeganiem przepisów niniejszego rozporządzenia. Do celów tego dialogu Komisja może zasięgać opinii odpowiednich zainteresowanych podmiotów mających siedzibę w danym państwie członkowskim.

Artykuł 34

Misje monitorujące

1. Komisja może prowadzić misje monitorujące w państwach członkowskich, do których skierowano zalecenia wydane na podstawie art. 121 ust. 4 TFUE.

2. W przypadku gdy dotyczy to państwa członkowskiego, którego walutą jest euro, lub państwa członkowskiego uczestniczącego w europejskim mechanizmie kursów walutowych, w trzecim etapie unii gospodarczej i walutowej (ERM II) ustanowionej rezolucją Rady Europejskiej z dnia 16 czerwca 1997 r. (25), Komisja może, w stosownych przypadkach, zaprosić do udziału w tych misjach monitorujących przedstawicieli Europejskiego Banku Centralnego.

Artykuł 35

Sprawozdanie

1. Do dnia 31 grudnia 2030 r. a następnie co pięć lat, Komisja publikuje sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia, do którego dołącza się w stosownych przypadkach wniosek dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia.

2. W sprawozdaniu, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się przeglądu:

3. Sprawozdanie to przekazywane jest Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

Artykuł 36

Przepisy przejściowe

1. W odniesieniu do pierwszych krajowych średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych zastosowanie mają następujące przepisy:

2. Do dnia 31 grudnia 2028 r. Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o swoich wstępnych ustaleniach dotyczących stosowania niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 37

Uchylenie rozporządzenia (WE) nr 1466/97

Rozporządzenie (WE) nr 1466/97 traci moc.

Artykuł 38

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.